Notatka prasowa:
Sejm z okazji 230. rocznicy wspólnej Konstytucji Litwy i Polski oraz Aktu Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów ustanowił rok 2021 Rokiem Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów.
Według jednego z inicjatorów uchwały, Emanuelisa Zingerisa, Sygnatariusza Aktu Niepodległości Litwy, w dziejach Litwy bardzo ważnymi dokumentami są zarówno Konstytucja 3 Maja, jak Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów z dnia 20 października.
W 1791 r. uchwalona została ustawa zasadnicza Rzeczpospolitej Obojga Narodów – Konstytucja 3 Maja, a w dniu 20 października 1791 r. – Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów – ustanawiające
stosunki federalne między Litwą a Polską, dlatego też ważne jest ich wspólne obchodzenie.
„Wiąże się to z poszanowaniem wobec Konstantego Kalinowskiego, Emilii Plater, powstańców i przywódców XIX-wiecznych powstań, którzy swymi powstaniami popierali ducha Konstytucji , jak też dla przeszłości łączącej państwo Litwy i Polski. Myślę, że stanie się to faktem historycznym, że podczas kryzysu Sejm Litwy uchwalił ten doniosły dokument, zobowiązując Rząd do przedłożenia w trakcie jubileuszu placówkom edukacyjnym i historykom różnych projektów wspierających, które mają zostać zrealizowane w przyszłym roku. Dziękuję wszystkim .” –powiedział E. Zingeris.
Przyjęta uchwała zobowiązuje rząd:
1) do dn. 1 lipca 2020 r. przygotować i zatwierdzić Program obchodów Roku Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów (dalej w tekście – Program);
2) w budżecie państwa na rok 2021 przewidzieć środki na realizację Programu zatwierdzonego przez Rząd.
Za uchwałą Sejmu w sprawie ustanowienia roku 2021 Rokiem Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów (projekt XIIIP-4765(2)) jednogłośnie przegłosowało 104 posłów Sejmu. Nikt nie był przeciw, ani nie wstrzymał się od głosu.
Uchwala została przyjęta z uwagi na fakt, że w 2021 r. Litwa i Polska będą obchodzić 230 rocznicę Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów. W tym dokumencie Sejm podkreśla, że Konstytucja 3 Maja jest pierwszą pisaną konstytucją w Europie i drugą pisaną konstytucją na świecie, akcentując, że zadeklarowano w niej poszanowanie praw człowieka. Zwraca się też uwagę na fakt, że reforma konstytucyjna państwa została uwieńczona Aktem Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów uchwalonym w dniu 20 października 1791 r., który stał się zasadniczą poprawką konstytucyjną, ustanawiającą że Litwa musi być reprezentowana jako równorzędny partner; na duchu Konstytucji 3 Maja oparte były XIX-wieczne powstania, mające na celu przywrócenie państwowości Litwy i Polski.
źródło: notka prasowa Sejm Litwy: Eglė Trembo, st. specjalista w Biurze Prasowym Departamentu Informacji i Komunikacji Kancelarii Sejmu Republiki Litewskiej
zdjęcie: Olga Posaškova, Biuro Sejmu